Gigih usahakan cendawan

Media yang siap disuntuk dengan benih cendawan.

BERMULA dengan mengusahakan tanaman secara kecil-kecilan, Azharudin Hamzah dan Mohammad Rasul Alpi hanya dengan bergantung kepada buku dan Internet untuk mendapat maklumat dan pengetahuan terkini mengenai bidang yang diceburi.

Mereka hanya mengusahakan tanaman cendawan dengan bekalan benih dibeli daripada pengusaha lain.

Bagaimanapun benih cendawan yang dibeli sering mendapat hasil yang tidak yang menggalakkan mendorong dua sahabat ini berfikir untuk mencari alternatif lain seperti daripada buku serta Internet.

Tetapi belajar tanpa guru juga tidak memberikan hasil yang seperti diharapkan.

Berkat usaha, sabar dan tawakal, kedua-dua sahabat memulakan usaha kecil-kecilan menanam cendawan untuk kegunaan sendiri selain dipasarkan di sekitar kawasan tempat tinggalnya di Senawang, Negeri Sembilan.

Usaha Azharudin menampakkan kejayaan apabila permintaan terhadap cendawannya semakin meningkat hari demi hari mendorong menubuhkan syarikatnya sendiri, Mentah Resources dengan galakan isteri Siti Fadziyah Mohd Asri pada November 2007.

Syarikat yang dibangunkan dengan nilai pelaburan RM50,000 dan sembilan orang pekerja mengeluarkan benih cendawan dan bahan mentah pertanian.

Bagaimanapun ketika itu, pengeluaran tidak dapat memenuhi permintaan kerana dia hanya mampu mengeluarkan benih cendawan sekitar 800 hingga 1,000 beg sebulan.

Kaya dengan sifat-sifat usahawan iaitu menepati masa dan mengutamakan pelanggan, dia berusaha untuk menambahkan lagi kapasiti pengeluaran bagi memenuhi permintaan yang sedang meningkat.

"Ketika itu hanya Institut Penyelidikan dan Kemajuan Pertanian Malaysia (MARDI) saja yang ada di dalam kepala saya untuk khidmat nasihat," katanya yang sentiasa prihatin dengan kehendak semasa.

Azharuddin yang begitu yakin untuk berjaya dan cepat respons dengan permintaan pelanggan tanpa berlengah-lengah ke cawangan MARDI berhampiran.

MARDI yang sentiasa prihatin dengan usahawan kecil memberikan kursus latihan keusahawanan dan membantu mendapatkan kemudahan geran bagi membesarkan lagi operasinya syarikatnya.

Selepas meninjau masalah yang dihadapi usahawan, kakitangan MARDI telah memberikan perkhidmatan penghasilan biji benih dan membekalkan bahan mentah pertanian.

Semua itu menggunakan teknologi yang dipindahkan oleh MARDI termasuk autoclave, khidmat nasihat penghasilan benih cendawan tiram kelabu dan promosi bahan mentah pertanian.

Kini, dengan bantuan khidmat nasihat dan pemindahan teknologi MARDI, syarikat Mentah Resources berjaya mengeluarkan benih cendawan sehingga 3,000 beg sebulan dengan nilai jualan sehingga RM700,000 serta mendapatkan pasaran yang lebih luas di seluruh negara.

Mengenai perancangan masa depan, Azharudin bercadang menambah pengeluaran benih cendawan kepada 10,000 beg sebulan dalam jangka masa enam bulan dari sekarang.

"Kami juga bercadang membuka cawangan penghasilan benih cendawan di seluruh negara, membuka kedai berkonsep AgroMart dan membuka cawangan 'Mentah AgroMart' di seluruh Malaysia bagi menjadi 'one stop center' bagi keperluan pertanian," katanya.

Selain itu, dia juga bercadang meluaskan makmal benih cendawan dan melengkapkan persekitaran makmal mengikut spesifikasi standard makmal.

Rezeki lumayan projek cendawan

KOTA TINGGI 26 Nov. – Siapa yang tidak mengakui keenakan cendawan goreng yang dicicah dengan kicap pedas, malah rugi jika berkunjung ke Johor tanpa menjamah makanan kegemaran ramai itu.

Bagi memenuhi permintaan tinggi pasaran, sebanyak tujuh kampung tradisional di tiga kawasan Parlimen di daerah ini terpilih untuk mengikuti projek penanaman cendawan di bawah Skim Pembangunan Kesejahteraan Rakyat (SPKR).

Kampung tersebut adalah Kampung Lukut, Kampung Sri Jaya dan Kampung Semanggar dalam Parlimen Tenggara, Kampung Mawai Baru dan Kampung Sembayong di Parlimen Kota Tinggi, manakala Kampung Serindit dan Kampung Teluk Ramunia di Parlimen Pengerang.

Penolong Pegawai Pertanian Daerah Kota Tinggi, Asman Aman berkata, penanaman cendawan mudah diusahakan dan memberi pulangan lumayan jika dilakukan dengan bersungguh-sungguh.

Menurutnya, tanaman itu tidak rumit dan hanya memerlukan masa dua atau tiga jam sehari untuk mengendalikannya dan mampu menambah pendapatan sampingan keluarga.

‘‘Peserta SPKR amat bertuah kerana semua peruntukan disediakan dan mereka hanya perlu menunjukkan semangat serta keyakinan diri untuk terus maju mengusahakan tanaman berkenaan,” katanya yang ditemui Utusan Malaysia di tapak projek cendawan SPKR di Kampung Semanggar di sini baru-baru ini.

Asman memberitahu, peruntukan yang diberi meliputi sebuah bangsal cendawan berkeluasan 12.4 meter panjang dan 6.09 meter lebar yang boleh memuatkan 8,000 bungkal cendawan dan rak-rak tanaman itu.

Dalam pada itu katanya, Jabatan Pertanian Daerah sentiasa membantu memantau dan memberi khidmat nasihat serta tunjuk ajar kepada peserta supaya cendawan yang dihasilkan berkualiti.

Sementara itu, Pengerusi Projek Cendawan SPKR Kampung Semanggar, Jasmani Satar, 49, berkata, projek tersebut bukan sahaja mampu mewujudkan peluang pekerjaan kepada rakyat miskin malah dapat meningkatkan taraf hidup mereka.

Menurutnya, program berkenaan juga dapat melatih peserta dan memberikan kemahiran serta cara untuk menceburkan diri dalam bidang keusahawanan.

Katanya, seramai tujuh keluarga miskin di kampung itu menyertai projek yang diusahakan bagi meningkatkan taraf hidup dan pendapatan mereka.

“Kampung ini bertuah kerana terpilih serta diberi peluang mengikuti projek ini. Hasil pengeluaran cendawan ini akan dibahagi sama rata oleh peserta,” katanya.

Sumber:utusan malaysia

Projek tanaman cendawan mampu lahir usahawan

Kerajaan berusaha promosi produk ke pasaran luar negara

KUALA LUMPUR: Peluang perniagaan dalam projek penanaman cendawan yang digariskan di bawah projek permulaan Program Transformasi Ekonomi (ETP) diharap membantu lebih ramai pengusaha mengembangkan perusahaan mereka, selain melahirkan usahawan baru dalam sektor itu. Pengurus Fatisha Agro Farm, Rusila Yusof, 29, berkata selain bantuan geran permulaan, kerajaan juga perlu membantu mempromosikan hasil pertanian dan produk mereka supaya dapat dihantar ke pasaran luar negara. “Masalah besar yang dihadapi pengusaha seperti saya adalah kurangnya promosi dan diharap melalui ETP akan membantu pengusaha sama ada yang sedia ada atau baru mula berjinak-jinak dalam bidang ini.

“Saya mempunyai perancangan besar dalam bidang ini dan berharap dapat berkembang kerana permintaan bagi tanaman ini dari seluruh negara sangat menggalakkan,” katanya yang sudah mengusahakan ladang cendawan tiram menggunakan kaedah penghasilan benih melalui tisu kultur di kawasan seluas 0.8 ekar di Kemaman, Terengganu lebih tiga tahun.

Isnin lalu, Perdana Menteri, Datuk Seri Najib Razak mengumumkan 60 peluang perniagaan di bawah ETP dengan salah satunya adalah projek cendawan yang dijangka menyumbang Pendapatan Negara Kasar (PNK) berjumlah RM57 bilion menjelang 2020, selain mewujudkan 1,293 peluang pekerjaan.

Rusila yang memiliki ijazah dan sarjana dalam bidang kimia dari Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) berkata, keputusannya menceburi perusahaan cendawan memuaskan kerana pendapatan yang lumayan sehingga mencecah RM20,000 sebulan.
Beliau kini sedang berusaha membuka sebuah lagi ladang di kawasan berdekatan berkeluasan 0.4 hektar yang dijangka menghasilkan pendapatan berganda dalam tempoh dua bulan.

Malah untuk memastikan kelangsungan perusahaannya, beliau juga membuka sebuah restoran berasaskan menu cendawan yang memberi pulangan sehingga RM3,000 setiap hari, selain turut menganjurkan kursus dan memberi khidmat nasihat kepada mereka yang berminat dalam bidang itu.

“Saya menasihatkan kepada mereka yang mahu menceburi bidang ini supaya tidak ragu-ragu untuk memulakannya kerana ia mampu meningkatkan taraf ekonomi dan mereka juga harus bijak mempelbagaikan hasil tanaman untuk dijadikan produk hiliran,” katanya.

“Malah, saya juga sudah memulakan usaha untuk membuka sebuah kedai perusahaan dengan sebahagian modal bantuan adalah daripada Tabung IKS (industri kecil dan sederhana) berjumlah RM25,000 untuk memasarkan produk seperti sos, popia dan serunding berasaskan cendawan,” katanya.

Sumber:Berita Harian

Tanam cendawan sejak 25 tahun lalu

Keadaan benih cendawan yang ditempatkan di Kilang Penanaman Cendawan, Kampung Sinaran Baru, Senai.

Cendawan merupakan tanaman makanan yang cukup digemari oleh segenap lapisan masyarakat kerana keenakannya dan boleh dinikmati dengan pelbagai cara.

Cendawan boleh dinikmati secara segar atau digoreng tepung. Tetapi antara makanan berkaitan cendawan yang paling popular ialah sup cendawan.

Oleh sebab itu, sama seperti peribahasa, ibarat cendawan yang tumbuh selepas hujan, begitu juga dengan kemunculan penanam tanaman tersebut ketika ini.

Selepas kerajaan menyatakan komitmen untuk menaikkan martabat industri pertanian, ramai penanam cendawan muncul mengusahakan tanaman tersebut sama ada secara besar-besaran atau kecil-kecilan.

Antaranya seorang pengusaha cendawan di Kampung Sinaran Baru, Skudai, R. Azmi Buang yang mengusahakan cendawan sejak 25 tahun lalu.

''Zaman dahulu cendawan hanya diperoleh menerusi pokok-pokok getah yang telah reput dan pertumbuhannya tidak sekerap mana.

''Tetapi dengan ada teknologi moden ia boleh diperolehi pada bila-bila masa, iaitu selepas benih cendawan terpilih disuntik dan melalui proses pengeraman, dalam tempoh lima hari cendawan terbabit boleh dituai," katanya ketika ditemui baru-baru ini.

Untuk itu R. Azmi, 45, juga tidak keberatan berkongsi pengalaman mengenai cara-cara mengusahakan tanaman itu, yang mana langkah awal dengan menyediakan abuk kayu getah, dedak beras, kapur dan polibeg.

"Pemilihan habuk kayu getah kerana ia paling sesuai untuk pertumbuhan cendawan, manakala dedak beras pula penggalak yang mana cendawan akan tumbuh dengan subur termasuk lebar dan bersih serta gebu.

"Kapur pula untuk mengurangkan kemasaman pada 'substrat' (bongkah-bongkah) untuk disuntik dengan benih cendawan terpilih," katanya.

Menurutnya, bagi mengadun bancuhan substrat itu bagi setiap 100 kilogram (kg) habuk kayu getah ia ditambah dengan lapan kg dedak beras, tiga kg kapur dan 80 liter air.

R. Azmi, berkata, adunan itu dimasukkan ke dalam plastik lutsinar berukuran 6 1/2 inci lebar x 14 inci panjang dan ia perlu dibungkus dengan padat yang beratnya antara 1 kg hingga 1.2 kg.

Beliau berkata, selepas itu, bongkah-bongkah tersebut dikukus pada suhu 100 darjah celsius selama tiga jam.

"Selepas sejuk bongkah-bongkah itu akan disuntik dengan benih, di mana setiap satu botol benih mampu untuk disi 35 bongkah.

"Untuk menyuntik benih ia perlu dilakukan di tempat yang betul-betul bersih dan kering dan kemudian pindahkan ke bilik pengeraman dalam tempoh dua bulan," katanya.

Katanya, susunan dan kedudukan bongkah mesti dalam keadaan berdiri supaya 'meselium' (buah) mudah tumbuh.

Tambah Azmi, selepas dua bulan di pondok pengeraman bongkah-bongkah itu di pindahkan ke bangsal pengeluaran yang suhunya mesti di bawah 32 darjah celsius dan kadar kelembapan mesti 60 hingga 80 peratus mengikut ukuran hygro meter, bagi menghasilkan cendawan berkualiti.

"Di pondok pengeluaran kita buka penutup bongkah bagi membolehkan buah cendawan tumbuh secara semula jadi yang lazimnya dalam masa lima hari buahnya boleh dituani.

"Ingin dijelaskan kepingan-kepingan berupa daun yang keluar dari muncung bongkah adalah buah cendawan, jadi yang kita makan itu adalah buah cendawan yang dikenali bahasa sains maselium," katanya.

R. Azmi berkata, setiap satu bongkah boleh mengeluarkan empat kali pengeluaran yang bertanya 250 gram.

Sumber:Utusan Malaysia

PDK Nur Kasih berjaya jalankan projek cendawan

KAMPUNG PANTAI BESAR – :Bengkel Pemulihan Dalam Komuniti (PDK) Nur Kasih adalah salah satunya PDK yang berjaya melaksanakan projek tanaman cendawan untuk dipasarkan.

:Pengerusi PDK Nur Kasih Pantai Besar, Hambali Zolaawar berkata, PDK ini adalah pertama di Perak yang melaksanakan projek bagi sektor pertanian iaitu penanaman cendawan.

:Menurutnya, kebanyakan PDK yang sedia ada secara majoriti terlibat dalam aktiviti kraf tangan dan penternakan.

:“Kita percaya bahawa tujuh pelatih yang ada di bawah seliaan PDK ini mampu untuk melakukan kerja-kerja pertanian kerana turut melibatkan kawasan sekeliling yang lebih banyak fokus kepada bidang terbabit,” katanya.

:Hambali berkata, suasana sekeliling di Bengkel PDK Nur Kasih ini lebih tertumpu di bidang pertanian kerana rata-rata penduduk adalah petani.

:“Projek tanaman ini dilihat mampu untuk dikomersialkan ke peringkat lebih tinggi kerana secara keseluruhan kerja-kerja penyediaannya tidak begitu rumit,” katanya.

:Sementara itu, Penyelia Bengkel PDK Nur Kasih Pantai Besar, Mat Rashidi Mat berkata, pada peringkat permulaan sememangnya agak sukar untuk memberi tunjuk ajar kepada pelatih kerana tergolong dalam golongan yang menghadapi masalah pembelajaran.

:“Kita terpaksa mengambil sedikit masa untuk melatih mereka, namun dengan kesabaran dan kerajinan guru-guru membolehkan pelatih ini memahami peranan mereka apabila menghadirkan diri ke bengkel,” katanya.

:Mat Rashidi berkata, tempoh penanaman cendawan adalah tidak begitu lama menyebabkan pelatih hanya perlu menunggu dalam tempoh sebulan untuk mendapatkan hasilnya.

:“Ini masuk fasa kedua dan pertama berjaya dijual di kawasan berhampiran.

:“Namun dalam masa sama kita tetap berusaha agar hasil daripada projek tanaman berkenaan dapat dipasarkan dengan meluas dan kuantiti yang lebih banyak,” katanya.

:Menurutnya, bangsal yang disediakan untuk menempatkan cendawan itu boleh diisi lebih kurang 10,000 bongkah namun kini hanya mempunyai 3,000 sahaja.

:“Dalam masa terdekat, kita sedang berusaha untuk menambah bongkah tersebut agar hasil yang diperoleh semakin meningkat,” katanya.

:Mat Rashidi berkata, selain cendawan pelatih PDK ini turut melaksanakan tanaman seperti cili, terung dan kangkung untuk menambah pendapatan.

:“Kita di sini sangat menggalakkan aktiviti berkenaan kerana percaya bahawa setiap pelatih yang ada mampu melaksanakannya berikutan tempatnya yang dekat,” katanya.

:Beliau berkata, dalam masa terdekat ini juga pihak PDK turut berusaha untuk melaksanakan satu lagi projek iaitu ternakan ayam kampung.

Sumber:Sinar harian

Bekas jurutera jadi tauke cendawan

mohd. Asmawi Mohamed Noor (kanan) tersenyum di samping Azuddin Zakaria menandakan projek tanaman cendawan mereka membuahkan hasil.

KENIKMATAN yang diperoleh hasil berbudi dengan tanah sukar diluah dengan kata-kata. Apatah lagi seronok melihat hasil yang membanggakan dan mampu pula menggantikan pergantungan makan gaji selama 10 tahun.

Bagaimana pun kerjaya sebagai jurutera projek menyebabkan Mohd Asmawi Mohamed Noor, 33, sukar membuat keputusan sama ada meletakkan jawatan atau membabitkan diri sepenuhnya sebagai penanam cendawan di kampung halamannya, di Padang Salim, Peringat, Kota Bharu Kelantan.

''Seperti cinta yang baru berputik apabila aktiviti suka-suka membina dua rumah cendawan di kampung mula mengeluarkan hasil dan berpotensi untuk dimajukan, rasa cinta itu mula bercambah tetapi saya keliru membuat keputusan.

''Bagaimanapun lepas setahun, saya nekad terjun dalam bidang pertanian apabila tanaman cendawan di dua buah bangsal menunjukkan potensi memberangsangkan dan memberi pulangan berbaloi," ujar lulusan kejuruteraan di Institut Jerman-Malaysia (GMI), Kuala Lumpur ini.

Bersama adik iparnya Azuddin Zakaria, 33 , kini Asmawi bergelar usahawan apabila berjaya mengeluar dan memasarkan cendawan sebanyak 130 hingga 150 kilogram sehari.

Di samping itu, Asmawi turut menerokai bidang baru sebagai pembekal anak benih cendawan yang telah siap diisi dalam polibeg dengan harga RM1.20.

Sejak akhir tahun lalu pula, dia bekerjasama dengan Jabatan Pertanian negeri menganjurkan kursus penanaman cendawan kepada mana-mana pihak yang berminat selama tiga hari dengan yuran RM150 seorang.

''Dalam kursus tersebut, kami berkongsi pengalaman kepada pihak yang berminat menyertai bidang penanaman cendawan, mendedahkan teknik serta proses tanaman, membekalkan anak benih, membina rumah cendawan serta khidmat kewangan," katanya.

Akuinya, walaupun di peringkat awal, dia dan rakan kongsi kosong dengan ilmu dan kemahiran mengendalikan projek tanaman cendawan tetapi minat dan kesungguhan untuk menjayakannya terbit secara semulajadi.

''Azuddin yang menjadi rakan kongsi, saya galakkan menyertai kursus berkaitan manakala saya pula lebih dalam bidang pemasaran walaupun awalnya setiap minggu berulang alik dari tempat kerja di Shah Alam, Selangor ke kampung sebelum meletakkan jawatan pada tahun 2006," ujarnya.

Mendapat sokongan daripada Agro Bank dengan memberi modal pinjaman sebanyak RM250,000 sejak dua tahun lepas.

''Di bawah syarikat Nutri Agrotech Enterprise, buat masa ini terdapat enam rumah cendawan yang tapak asal merupakan tanah terbiar di kampung," katanya.

Bermula dengan dua rumah diperbuat dari bangsal kayu berdinding dan beratap nipah seluas 20 kaki lebar dan di tepi rumah ibunya, bermodal daripada poket sendiri, Mohd. Asmawi mengusahakan tanaman cendawan tiram kelabu dan bercadang menambah jenis black jelly pada masa hadapan.

''Dalam sebuah rumah cendawan seluas 20 kaki lebar dan 40 kaki panjang yang dibina daripada rangka besi dan kanvas mampu memuatkan 15,000 polibeg yang disusun atas rak-rak secara bertingkat," katanya.

Menceritakan pengalaman mengusahakan cendawan, Asmawi berkata banyak perkara baru yang jauh menyimpang daripada kerjayanya selama ini dipelajari namun perbezaan itu menarik perhatiannya.

Lokasi operasi cendawannya kebetulan berhampiran dengan kilang memproses kayu turut memudahkan Mohd. Asmawi memperoleh habuk kayu getah malah telah membantu pihak pengurusan kilang melupuskan bahan buangan tersebut dalam bentuk kitar semula.

''Proses tanaman cendawan memerlukan penggunaan habuk kayu getah yang dicampur dedak padi, kapur dan air yang dimasukkan ke dalam beg media

''Diikuti dengan proses mematikan bakteria selama tujuh jam dengan cara mengukus dan disejukkan selama 12 jam

''Selepas itu setiap beg disuntik dengan benih dalam bilik bersih dan berhawa dingin sebelum mengalami proses pemeraman selama 55 hingga 60 hari dan disusun secara mengiring atas rak di dalam rumah," ujarnya.

Tambah Mohd. Asmawi, proses pemeraman memerlukan pemantauan kerana biji benih mudah dicuri tikus yang gemar memakannya dengan cara mengorek dari hujung beg.

''Selain itu, pengusaha juga berhadapan dengan penyakit kulat hijau atau green mould dan kulat berwarna oren atau neuro spora yang menyerang isi dalam kampit menyebabkan seluruh beg tersebut berubah warna.

''Beg yang dijangkiti mesti diasingkan kerana ia mudah berjangkit dan menyebabkan gagal mengeluarkan hasil," jelasnya.

Selepas dua bulan katanya, putik atau kudup cendawan yang dikenali sebagai mycelia akan memenuhi ruang atas kampit terjuntai keluar, selepas hari ke tiga dan ke empat hasil boleh dipungut.

''Setiap polibeg mengeluarkan 200 hingga 300 gram hasil dan bergantung kepada kesuburan benih yang akan dikutip mengikut permintaan dan keadaan kelopak cendawan itu sendiri.

''Hari ke tiga paling cantik sebelum bahagian tepi kelopak cendawan berombak dan pecah dengan cara mencabut keseluruhan daripada muncung beg. Hari ke empat cendawan pada peringkat maksimum dengan kelopak lebih segar, cantik dan apabila dimakan rangup dan manis," ujarnya.

Menurut Mohd. Asmawi, tanaman yang memerlukan kawalan suhu sinar matahari itu boleh dikutip hasilnya selama tujuh kali berturut-turut sebelum direhatkan selama 15 hari sebelum hujungnya ditutup semula untuk memberi peluang kepada kampit lain mengeluarkan hasil.

Mohd. Asmawi yang mempunyai pembekal tetap menjual secara borong RM5 sekilogram (harga pasaran RM8 hingga RM10 sekilogram) untuk pasaran pasar basah dan pasar tani berhampiran.

''Tahun ini, sebanyak empat rumah lagi akan ditambah untuk memenuhi permintaan yang cukup menggalakkan daripada pembekal dan orang ramai," katanya.

Bekas doktor tanam cendawan shiitake

Cendawan satu ketika dulu hanyalah tumbuhan liar, yang banyak didapati pada kayu reput, atas tanah, dalam hutan dan seperti kata pepatah, kelihatan selepas hujan.Dengan kata lain, ciri-ciri tersebut menjadikan tumbuhan tersebut tidak mempunyai nilai komersial dan hanya penting untuk makanan semata-mata.Itu senario dulu tetapi dengan perkembangan sektor pertanian yang semakin memberangsangkan, ramai menyedari bahawa cendawan sebenarnya satu tanaman industri yang berpotensi untuk menjana ekonomi.

Malah, dengan perkembangan bidang bioteknologi, cendawan juga boleh dianggap penyumbang kepada bidang tersebut kerana mempunyai nilai perubatan yang tinggi.

Berdasarkan statistik 2005, seorang penduduk negara ini makan hanya 324 gram setahun dengan keperluan sebanyak 8,424 tan setahun.Jabatan Pertanian bagaimanapun menyasarkan penggunaan cendawan sebagai makanan sebanyak dua kilogram setahun.

Ketika ini, pelbagai cendawan yang popular ditanam di negara ini antaranya Auricularia sp (telinga kera /jeli hitam), Schizophyllum commune (cendawan kukur), Flammulina velutipes (jarum emas) dan Agarcius braslllensis (cendawan butang), Spesies lain termasuk Ganoderma sp. (Ling zhi), Hericum erinaceum (cendawan bunga kubis) Pleurotus cystidiosus (abalone); Pleurotus flabellatus (tiram merah jambu); Pleurotus citrinopileatus (tiram kuning); Pleurotus florida (tiram putih) dan Pleurotus sajor-caju (tiram kelabu).

Selain cendawan tiram kelabu yang popular sekarang, cendawan lain yang tidak kurang mendapat tempat di kalangan pengusaha tanaman tersebut ialah shiitake.

Buktinya, seorang doktor perubatan dan keluarganya berjaya mengusahakan tanaman tersebut di Gunung Jerai, Kedah sejak 1985 lagi.

Doktor perubatan terbabit, Dr Shirley Ooi,35, berkata, bapanya, Ooi Chooi Liang, adalah individu yang bertanggungjawab menggerakkan industri tanaman tersebut sedangkan pada masa itu, tidak ramai berminat dengan tanaman cendawan.Mereka memulakan perusahaan tersebut dengan modal RM50,000 daripada simpanan sendiri. Ketika itu, sebagai permulaan bapa saya menanam 15 spesies cendawan termasuk cendawan brazil, butang dan oyster.

“Bagaimanapun, orang Malaysia tidak minat tanam cendawan ketika itu dan bapa saya hampir putus asa,’’ katanya ketika ditemui baru-baru ini.Tidak lama selepas itu, bapanya mengambil keputusan untuk memberi tumpuan kepada spesies shiitake selain butang.

Beliau kemudiannya melanjutkan pelajaran ke Kanada pada 1996 dan meninggalkan ayahnya untuk meneruskan perusahaan tanaman tersebut.

Ketika di sana, dia mendapat tahu bahawa selain brazil, cendawan shiitake antara yang popular dan ia mendorongnya untuk meneruskan projek tersebut.

Cendawan, shiitake katanya lebih kejap daripada segi teksturnya, tidak renyuh, tidak berbau dan rasanya juga macam daging. Ia juga mempunyai nilai perubatan.

“Orang gemar menggunakannya sebagai makanan tambahan, masak lemak cili api dan serunding.“Sejak itu saya yakinkan bapa saya supaya memberi tumpuan kepada shiitake yang bermula pada 1997,” ujarnya.

Selepas berkhidmat sebagai doktor di Kanadam, beliau kembali ke tanah air untuk meneruskan projek tersebut bersama bapanya dan nasib mereka bertambah baik apabila salah seorang anggota keluarga mereka bersetuju melabur RM1 juta pada 2005.

Shiitake atau nama saintifiknya Lentinus edodes mengandungi lentinan iaitu sejenis sebatian anti kanser dan membantu mengurangkan kesan tumor dan tanpa kolesterol.

Namun katanya, kerja menyediakan bahan untuk menanam cendawan tersebut melibatkan banyak perkara kerana ia merupakan spesies yang sensitif dan memerlukan keadaan bersih terutama semasa inokulasi.

Kaedah menanamnya lebih kurang sama dengan cendawan lain seperti tiram kelabu yang juga menggunakan polibeg tetapi perlu ditegakkan.

Tanaman cendawan yang diusahakannya juga tidak menggunakan tahi lembu dan lebih mesra alam iaitu kurang populasi bakteria.Bahan yang digunakan termasuk dedak air, kalsium karbonat dan satu ramuan rahsia.Benih yang digunakan pula dipilih daripada jenis yang bermutu.

Katanya benih tersebut mestilah yang berbunga besar, batang tebal dan kejap serta mempunyai insang tertutup untuk proses kultur tisu.Bagi membolehkan ia menghasilkan keluaran lebih baik, benih seharusnya diambil daripada generasi ketiga.Justeru, meskipun shiitake berasal dari Jepun, proses adaptasi dengan persekitaran di Gunung Jerai menjadikannya sebagai cendawan hibrid gunung tersebut.

Selain itu, ia perlu diubah kepada media oat terlebih dahulu dari kultur tisu sebelum ditanam sepenuhnya kerana dengan cara ini peluang hidup lebih tinggi berbanding terus kepada kultur tisu.

Polibeg shiitake perlu diletakkan menegak bagi membolehkan misellium nya bergerak dari atas ke bawah dan kemudiannya membentuk koloni.

Mengenai penjagaan pula katanya, apabila cendawan muncul di mulut polibeg dalam tempoh tujuh hingga sepuluh hari dan ‘rehat’ selama 20 hari.

Selepas 20 hari, ia perlu disiram dalam keadaan polibeg tertutup dan terbalikkan dan akan cendawan akan muncul semula pada hari kelima.Ia boleh menghasilkan cendawan dalam tempoh tiga atau empat bulan sebelum memulakan penanaman baru.Menurutnya, pengeluarannya hasil ladangnya kini mencecah 150 kilogram sehari dan ia banyak di pasarkan ke pasar raya-pasar raya besar.Pada masa sama, beliau juga memanfaatkan media tanaman cendawan tersebut untuk menghasilkan baja kompos.

Baja tersebut digunakan untuk tanaman 25 jenis sayur-sayuran yang turut diusahakannya seperti brokoli di kawasan tersebut.

Selepas sekian lama, beliau bercadang mengembangkan perusahaan tersebut kepada bioteknologi berkaitan farmasutikal dengan memanfaatkan sebatian lentinan tersebut.Kawasan ladang tersebut yang kini beroperasi atas nama syarikat AgroBio Future berkeluasan 10 ekar menjadi bukti kesungguhannya menceburi bidang pertanian selepas meninggalkan kerjaya sebagai doktor.

“Saya ingin menasihati mereka yang ingin menceburi perusahaan cendawan supaya menjaga kualiti dan mencari pasaran terlebih dahulu. Untuk maklumat lanjut boleh didapati di www.agrobio_future.com.

Petikan dari Utusan Online...

Pakar teknologi cendawan berhimpun

Oleh KHAIRUNNISA SULAIMAN

Dr. Noorlidah Abdullah dan Dr. S. Vikineswary menunjukkan penyelidikan mereka mengenai cendawan di Universiti Malaya. - Gambar hiasan

Bila bercerita mengenai cendawan apa yang terbayang hanya cendawan tiram kelabu yang popular di kalangan penanam.

Tetapi sebenarnya terdapat banyak jenis cendawan di negara ini memandangkan biodiversiti yang tinggi.

Bagaimanapun di negara ini industri cendawan masih di peringkat awal dan masih memerlukan banyak usaha untuk membangunkannya.

Malaysia yang terletak di kawasan khatulistiwa amat bertuah kerana mempunyai pelbagai spesies cendawan yang berpotensi dimajukan dalam industri makanan dan perubatan.

Justeru Pusat Penyelidikan Cendawan Universiti Malaya (UM), Persatuan Cendawan Malaysia, Jabatan Pertanian dan Persatuan Alam Sekitar Malaysia (MNS) menganjurkan Persidangan Cendawan dan Foray 2008.

Persidangan yang membincangkan mengenai pandangan global mengenai industri cendawan akan diadakan pada 27 hingga 29 November ini di Fakulti Sains UM.

Persidangan berkenaan diharap dapat menyediakan landasan bagi pakar-pakar dari seluruh dunia bagi memindahkan teknologi dan inovasi terkini dalam industri cendawan kepada usahawan tempatan.

Di persidangan itu, usahawan juga boleh bertukar-tukar idea dan pengalaman dengan mereka yang terlibat dalam industri berkenaan seperti penyelidik dan penanam cendawan.

Persidangan yang akan membincangkan mengenai sumber cendawan dan peningkatan strain, inovasi penanaman cendawan dan produk cendawan serta pemasaran sesuai dihadiri oleh usahawan cendawan, saintis, perbankan, pelajar dan pegawai kerajaan.

Acara sepanjang hari:

lPameran Cendawan Dalam Kehidupan Seharian

lJualan

nMakanan dan minuman berasaskan cendawan

nProduk - produk berasaskan cendawan

nPelbagai jenis cendawan segar

nBarangan batik bercorak cendawan

lDemonstrasi

nMasakan resipi cendawan

nPenjagaan kit cendawan segar

nPenanaman cendawan jerami

Acara lain yang menarik

*Peraduan:

-Mewarna

-Melukis

*Kutip & Kenali Cendawan Liar di laluan semula jadi Persatuan Pencinta Alam Malaysia (MNS)

Ceramah mengenai cendawan

*Makan Cendawan: Hidup Lebih Sihat dan Ceria oleh Prof. Dr. S.T. Chang

*Vermikompos dari sisa penanaman cendawan

*Menjinakkan Cendawan Liar oleh Prof. Dr. Thomas Volk

*Basidiomycetes: Kepelbagaian, Peranan Ekologi and Potensi Nilai Komersial oleh Prof. Dr. E.B.G. Jones

Mereka yang berminat boleh menghubungi Persatuan Penyelidikan Cendawan di 03-7967 6714 atau 012-6511509 (Prof. Noorlidah)

Nilai nutrisi cendawan bagi tujuan perubatan

Selain berkhasiat, cendawan tiram kelabu (Pleurotus sajor-caju) kini semakin popular untuk dijadikan sajian makanan di kalangan masyarakat tempatan.

JIKA dahulu tidak ramai yang menggemari cendawan kecuali mereka yang tinggal di pedalaman tetapi masakan cendawan kini semakin digemari dengan dihidangkan pelbagai jenis masakan.Bagaimanapun, selain daripada rasanya yang sedap, tidak ramai daripada kita yang benar-benar mengetahui khasiat daripada tumbuhan ini terutama dari segi perubatan.

Berdasarkan kajian oleh Institut Sains Biologi, Fakulti Sains, Universiti Malaya (UM), cendawan sememangnya mempunyai banyak khasiat dan nilai perubatan seperti:

Auricularia sp (Telinga kera /Jeli hitam)Membantu merawat gangguan kardiovaskular dengan

lmencairkan darah beku,

lmengawal atur tekanan darah,

lmerendahkan tahap kolesterol dan lipid,

lagen antioksida, melindungi DNA dan

lmembantu mengurangkan berat badan.

Schizophyllum commune (Cendawan kukur)lMengandungi Schizophyllan iaitu bahan dalam ubat antitumor dan kanser.

lMembantu meningkatkan sistem imuniti tubuh;

lanti-radangan,

lanti bakteria,

lanti parasit dan

lmelindungi hati.

Lentinus edodes (Shiitake) lMengandungi Lentinan iaitu bahan yang terdapat dalam ubat anti kanser. Ia juga digunakan sebagai terapi imuniti bagi kanser paru-paru, usus, serviks dan payu dara.

lDikatakan mampu membantu merencat pertumbuhan semula kanser.

lMembantu meningkatkan sistem imuniti tubuh dengan merangsang limfosit dan makrofaj agen melawan bakteria, virus, sel tumor dan toksin.

Flammulina velutipes (Jarum emas)lMerupakan agen toksik kepada sel tumor.

lMeningkatkan sistem imuniti tubuh serta menghalang jangkitan kulat dan virus.

lAgen anti radangan.

lAktiviti pelindung gen - menghalang kerosakan DNA.

Agarcius braslllensis (Cendawan butang)lMembantu merencatkan pertumbuhan tumor.

lMembantu mengawal atur tekanan darah.

lMembantu Merawat gastrik.

Ganoderma sp. (Ling zhi)lMembantu menghalang dan merawat kanser.

lMeningkatkan meningkatkan sistem imuniti dari segi;

lanti alahan,

lanti radangan,

lanti viral,

lanti bakteria dan

lanti oksida.

lMelegakan serta merawat paru-paru yang berpunca dari serangan lelah (asma) dan masalah pernafasan.

lMelindungi hati dengan meningkatkan proses detosifikasi.

Hericum erinaceum (Cendawan bunga kubis)lMembantu merangsang faktor pertumbuhan saraf serta berpotensi untuk membantu merawat penyakit saraf seperti dementia , trauma saraf akibat strok dan juga penyakit Alzheimer.

lMembantu menguatkan otot, gerakbalas motor dan fungsi kognitif.

lLektin - mampu membantu merencat pengumpulan darah merah.

lMembantu merawat ulser perut.

lMembantu meningkatkan sistem imuniti.

Pleurotus cystidiosus (abalone); Pleurotus flabellatus (tiram merah jambu); Pleurotus citrinopileatus (tiram kuning); Pleurotus florida (tiram putih) dan Pleurotus sajor-caju (tiram kelabu)lMengawal atur darah, anti thrombotik, merendahkan tekanan darah, mengurangkan kandungan glukosa dan lipid.

lMeningkatkan sistem imuniti bagi melawan jangkitan vierus dan bakteria.

lMenghalang pertumbuhan tumor.

lAgen anti oksida dan melindungi faktor genetik.