Pakar Bidang IT terjun Ke Kolam Ternakan

Ikan keli yang diternak oleh syarikat Dimensi Rebana sentiasa mendapat permintaan.
Bukan mudah bagi seorang yang sudah lama berkecimpung dengan bidang yang diminati, tiba-tiba sahaja mengambil keputusan untuk beralih arah.

Berkecimpung dalam perniagaan komputer sejak 1986 dengan memiliki ijazah sarjana muda dalam sistem pengurusan maklumat dan pemasaran serta ijazah sarjana bidang perniagaan (MBA) dari Amerika Syarikat, sepatutnya sudah memberi jaminan hidup tetapi empunya diri enggan meneruskan kerjaya dalam bidang berkenaan.

''Saya sudah bosan," katanya ringkas ketika ditanya sebab meninggal bidang glamor itu. Bagi Hanafiah Abdul Rahman, 47, usahawan akuakultur yang ditemui Mega di ladangnya di Sungai Petani, Kedah, baru-baru ini, beliau menceburi bidang penternakan ikan adalah kerana minat semata-mata..

Hanafiah, anak kelahiran Kampung Sri Terubok, Masjid Tanah, Melaka, memberitahu, meskipun tidak mempunyai kemahiran dalam industri akuakultur tetapi usaha gigih memperoleh maklumat dan pengetahuan daripada pelbagai sumber.

Antara sumber rujukannya ialah kajian universiti, rakan penternak Kampuchea di Pekan Pahang dan di Cheroh, Raub, serta penternak bangsa Cina di Malaysia dan di Thailand, selain Internet.
Selepas ilmu penuh di dada, Hanafiah dengan yakin menubuhkan syarikat Dimensi Rebana Sdn Bhd. yang memulakan operasi pada 2006.

Ketika itu, tujuan asal perniagaannnya ialah menjual ikan air tawar ke restoran makanan laut Cina di sekitar Lembah Klang, Gohtong Jaya, Bukit Tinggi dan Karak, Pahang. Ketika inilah beliau mula memahami selok belok perniagaan dan pasaran ikan termasuk cara menghantar, kaedah penyimpanan, putaran perniagaan, kerenah pembeli, orang tengah dan pelbagai aspek lain. Dengan beroperasi dari sebuah rumah kedai di Jalan Klang Lama, Petaling Jaya, perniagaan pembekalan ikan air tawar Hanafiah semakin hari semakin semakin dikenali. Namun beliau tidak berpuas hati kerana selalu menghadapi masalah bekalan yang berterusan, lantas memberi idea untuk mengembangkan sayap perniagaan kepada aktiviti baru iaitu menternak sendiri ikan tersebut.

Hanafiah mengambil keputusan menternak pelbagai spesies ikan iaitu ketutu, krai, tengalan dan haruan. ''Banyak masalah kami hadapi kerana kurang ilmu pengetahuan dalam teknologi penternakan serta makanan dan paling membelenggu ialah kesukaran mendapat benih, '' katanya.
Sebab itu, keputusannya untuk mengusahakan sendiri ternakan tepat pada masanya memandangkan bekalan benih menjadi masalah besar kepada penternak.

Beliau menganggarkan pelaburan membina infrastruktur menghampiri angka RM500,000 dan ia boleh dianggap berbaloi kerana melibatkan banyak spesies ikan untuk dibiakkan.

Pada masa ini, Dimensi Rebana memiliki ladang di Kampung Bukit Kecil, Simpor, Tikam Batu Sungai Petani yang dilengkapi dengan 17 buah kolam konkrit bersaiz 20 kaki x 100 kaki x 2 kaki.
Selain itu, ladang terbabit juga mempunyai enam unit kolam bersaiz 10 kaki x 20 kaki x empat kaki yang semuanya digunakan untuk ternakan ikan ketutu.

Tiga unit daripada kolam digunakan untuk penetasan ikan sepat siam. Ladang tersebut kini memiliki hampir 1,200 ikan ketutu seberat antara 200 gram dan 1.2 kilogram (kg). Meskipun menternak ketutu sangat penting kepada ladang tersebut, infrastruktur juga ditambah untuk menternak spesies lain.

Terdapat 20 buah kolam konkrit (ukuran 20 kaki x 25 kaki x 4 kaki) dan dua buah kolam (ukuran 20 kaki x 50 kaki x 4 kaki) untuk ternakan kira-kira ikan tengalan, Krai, ikan jelawat, induk tilapia, puyu siam, sepat siam dan ikan patin buah selain 12 unit kolam tanah yang pembenihan ikan keli dan zooplankton (Moina sp).

Apa yang menarik, kemudahan tersebut dibina oleh syarikat terbabit tanpa membabitkan pihak luar. Ladang dan pusat pembenihan ini di uruskan oleh adik ipar Hanafiah iaitu Suhaimi Md. Isa sejak 2003 lagi.

Syarikat terbabit kini boleh berbangga memandangkan hasrat untuk menjadi pembekal benih berjaya disempurnakan. Malah, permintaan sentiasa ada dan untuk tujuan itu pembenihan aruhan dijalankan untuk meningkatkan jumlah benih ikan yang diternak. Menurut Hanafiah, pasaran ikan sungai sentiasa ada kerana semakin ramai meminatinya tetapi bekalan agak terhad. Katanya, hampir 70 peratus benih ikan air adalah di import dari luar terutamanya Thailand dan Indonesia.
Tambahan pula, ikan sungai menjadi hidangan istimewa di kalangan penggemarnya. Beliau kini mampu menghasilkan anak keli pada jumlah 500,000 ekor sebulan ikan ketutu pada kadar 20,000 ekor sebulan manakala ikan sepat 200,000 ekor sebulan.

Selain membekalkan benih, Dimensi Rebana pada mulanya hanya tertumpu kepada perniagaan pemborong ikan air tawar dan air laut juga mula berjinak-jinak menceburi bidang pemakanan ikan. Selain itu syarikat juga menjual ubat ubatan dan peralatan akuakultur.

Hanafiah berkata, beliau berjaya dalam usahanya menghasilkan sendiri pelet untuk makanan air tawar termasuk ketutu.

Rumusan makanan ikan itu agak menarik kerana dihasilkan daripada bahan yang mudah diperoleh dan sesuai untuk diberi makan kepada ketutu, keli dan puyu.

''Ikan ketutu ini tidak makan pelet tetapi ada cara bagaimana menjadikannya penggemar pelet iaitu mengajarnya berpuasa terlebih dahulu sebelum memberi makan,"ujarnya.

Pelet tersebut dihasilkan daripada ikan bilis, dedak padi, minyak ikan dan tepung ubi sebagai binder.

Jika semuanya berjalan lancar, selain mengeluarkan anak benih, formula makanan ikan itu menjadi teras kekuatan kepada syarikat tersebut yang dibangunkan dengan bantuan rakannya. Ikan ketutu yang biasanya berharga kira-kira RM100 seekor seakan menjadi ternakan emas dan dianggarkan nilainya sangat tinggi.

''Malah di Hong Kong, pasaran ketutu sangat lumayan," ujar Hanafiah.
Dengan kejayaan dan kemampuan sedemikian, Dimensi Rebana kian menampakkan kemampuannya dan kini menawarkan kursus ternakan ketutu selain pemprosesan makanan ikan.
Kepakaran dalam pembenihan aruhan ikan ketutu, puyu, krai, tengalan sepat, ketam dan pelbagai spesies lagi menunjukkan kemampuan syarikat terbabit tidak boleh dipertikaikan.

Tanpa bantuan daripada agensi perbankan, syarikat terbabit yang mempunyai jaringan hubungan rapat dengan penternak ikan di Pekan, Maran, Temerloh, Cheroh di Pahang serta Sungai Petani, Kuala Sanglang dan Tanjung Dawai di Kedah, membuktikan potensi industri akuakultur untuk dimajukan.

Syarikat tersebut boleh dihubungi di talian 03- 77833111 ( pejabat jualan di 53, PJS 1/48, Jalan Klang Lama, Petaling Jaya) atau emel : puntius@streamyx.com atau layari http://dimensirebana.blogspot.com atau http://oxymarmoratus.blogspot.com. Mereka juga boleh datang terus ke pusat pembenihan di Kg. Bukit Kecil, Jalan Sg Pasir-Batu LIntang, Sg Petani Selatan.

Teknologi Pemakanan untuk Ternakan Ikan Keli

Ikan keli diberikan makanan tambahan seperti lebihan roti dan nasi yang telah ditambah dengan probiotik bagi meningkatkan tumbesaran.

Bidang pertanian kini semakin menarik perhatian golongan profesional yang mendapati pertanian boleh dijadikan sumber pendapatan lumayan.

Seorang pengamal undang-undang, Mohammad Hifdzi Hamzah yang mempunyai firma guamannya sendiri telah mula berjinak-jinak dalam bidang pertanian sejak enam tahun lalu. "Saya menceburkan diri dalam bidang pertanian sejak enam tahun lalu kerana minat yang mendalam," katanya semasa ditemui di tempat ternakan ikan keli di Batu Caves, Selangor.

Sebagai seorang peguam, beliau sentiasa menjalankan penyelidikan dan kajian bagi meningkatkan lagi bidang pertanian. Justeru beliau menubuhkan sebuah pusat latihan dan penyelidikan yang dinamakan Perintis Agrotech Centre.

Selama bergiat dalam bidang pertanian, beliau telah menjadi mentor atau pakar rujuk bagi mereka yang berminat dalam pertanian. Walaupun sibuk dengan kerjaya dan pertanian, Mohammad Hifdzi berkata, dalam dunia yang canggih, seseorang memerlukan beberapa kemahiran dan boleh melakukan beberapa kerja dalam satu masa. "Itulah yang saya amalkan selama ini," katanya. Justeru pemerhatian dan kajian yang dilakukan selama tiga tahun ke atas dalam ternakan ikan keli membawa kepada makanan ikan keli yang dinamakan pro asli.

Kajian yang dijalankan memberikan tumpuan kepada tiga aspek utama iaitu:
1. Kos makanan palet yang terlalu tinggi dan membebankan
2. Tumbesaran ikan keli yang lambat dan tak sekata
3. Kualiti ikan keli tidak asli

Mohammad Hifdzi menambah, makanan ikan keli atau pro asli lebih dikenali sebagai magic grow dalam kalangan pengguna memandangkan ikan mendapat makanan setiap masa dengan penjimatan kos.

Beliau mendapat idea menghasilkan magic grow bagi mengurangkan kos makanan dan operasi antara 80 hingga 90 peratus. Justeru beliau menggabungkan teknologi dua negara iaitu Jepun dan Thailand.

Teknologi probiotik dari Jepun dapat mempercepatkan tumbesaran dan tempoh tuaian ikan selain mengawal kualiti air.

Manakala kaedah asli diadaptasi dari Thailand bagi menjimatkan kos melalui makanan semula jadi di dalam air seperti mineral, lumut, plankton, alga, dan protein bagi menghasilkan kualiti dan rasa seperti ikan sungai.

"Kit lengkap Pro Asli terdiri daripada tiga produk iaitu permulaan Bio-Mineral, Bio-Vita digunakan seminggu sekali dan Bio-Aqua diletakkan dua minggu sekali," katanya.

Bio-Mineral yang digunakan pada permulaan akan mengaktifkan perkembangan makanan asli untuk ikan seperti zooplankton, fitoplankton, protin dan alga.

Makanan tambahan seperti vitamin diberikan bersama-sama makanan lain seperti roti, lebihan nasi atau hampas kelapa seminggu sekali bagi mempercepatkan tumbesaran dan tuaian. "Ini bagi memastikan tumbesaran sesuai untuk tujuan komersial iaitu 75 hingga 100 hari," katanya.

Bagi mengawal bau, kualiti air dan paling penting menukarkan najis ikan kepada lumut bagi makanan ikan, Bio-Aqua digunakan dua hingga tiga minggu sekali.

Hifdzi berkata, penggunaan magic grow amat sesuai bagi mereka yang bekerja dan tidak mempunyai cukup masa untuk menguruskan ternakannya.

"Penternak hanya perlu memantau kolam ternakannya seminggu sekali dan pengredan hanya dilakukan pada peringkat awal.

"Ia amat sesuai digunakan bagi semua kolam ternakan seperti kolam tanah, simen, kanvas, gentian kaca, tangki poli dan HDPE," katanya.

Mohammad Hifdzi berkata, produk yang diciptanya bagi memberikan peluang kepada penternak mendapatkan keuntungan maksimum walaupun harga ikan tidak meningkat. Produk ini juga bakal memberikan nafas baru kepada usahawan tani atau penternak yang telah putus asa disebabkan kos makanan terlalu tinggi.

"Saya juga berharap dalam melahirkan lebih ramai pengusaha atau penternak secara kecil-kecilan atau komersial melalui kaedah ternakan mudah dan menjimatkan.

"Produk ini juga dapat menghasilkan ikan super organik kualiti tinggi dan sedap, selain memperkenalkan sistem ternakan yang mudah dan mesra sebagai aktiviti sekeluarga dan sara diri," katanya.

Justeru, Mohammad Hifdzi berkata, pihaknya percaya magic grow merupakan salah satu projek dalam konsep Bumi Hijau yang boleh dijalankan oleh sesiapa saja. Beliau menjelaskan dengan kos yang rendah, semua orang berpeluang menternak ikan keli sebagai aktiviti sekeluarga. Buat masa ini jelas Hifdzi berkata, konsep ini lebih berpusat di Lembah Kelang tetapi beliau bercadang untuk memperkenalkan magic grow ke seluruh negara. "Saya percaya program ini dapat menambah unsur positif kepada penternak selain menambah pendapatan.

"Ini merupakan suatu peluang yang baik lebih-lebih lagi semasa keadaan ekonomi yang tidak menentu," katanya. Hifdzi menambah, pihaknya telah bekerjasama dengan syarikat Perintis Dagang Sdn. Bhd. untuk memasarkan Pro-Asli atau Kit Pro-Asli.

Pro Asli disasarkan bagi penternak baru manakala Kit Pro Asli pula bagi penternak sedia ada. Ditanya mengenai perbezaan antara makanan organik, keli makan tanah, protein keli dan Pro Asli, Hifdzi berkata, Pro Asli merupakan satu kaedah makanan baru di negara ini tetapi telah lama digunakan di negara jiran, Thailand.

"Di sana mereka memberikan campuran tanah liat, tahi lembu kering, tanah hitam dan baja cacing sebelum ditambah ke dalam air.

"Ini dapat memastikan ikan mendapat makanan dan terus hidup tanpa makanan lain dan tidak mengambil kira jangka masa tuaian komersial 75 hingga 100 hari," katanya.

Bagaimanapun magic grow telah melangkah lebih jauh kerana bukan saja membuat makanan asli tetapi mengambil kira faktor tumbesaran yang menepati standard komersial. Selain itu pengurusan kualiti air dan najis ikan, vitamin untuk tumbesaran dan antibodi, memperbaiki kualiti dan mutu ikan ke arah standard super organik iaitu 100 peratus makanan asli, bersih dan berteknologi tinggi pada harga yang rendah.

Bagi mengiktirafkan produk magic grow, Mohammad Hifdzi senang memohon Sijil Amalan Organik dan mendapatkan status bioteknologi. Selain magic grow, Hifdzi telah menghasilkan empat produk lain:
1. Sistem akuakultur kitar semula (RAS) dan gabungan tujuh unsur alam.
2. Rawatan kolam takungan dan pelupusan sampah menggunakan rawatan 100 peratus organik dan mesra alam.
3. Rawatan sisa makanan menjadi baja organik.
4. Ternakan cacing bioteknologi.

Ternakan Cacing Hasilkan Baja

Kegawatan ekonomi menyebabkan kebanyakan kos input pertanian seperti baja dan racun serangga semakin meningkat.

Sudah tentu ini memberikan kesan kepada usahawan tani yang amat memerlukannya bagi meningkatkan produktiviti hasil pertanian masing-masing.

Justeru seorang usahawan tani, Mohd. Nasir Zainudin, 50, mencari alternatif lain bagi menghasilkan baja sendiri.

Beliau yang mempunyai ladang kelapa sawit dan pisang di Sabak Bernam dan Bagan Datoh, Perak memerlukan sekurang-kurangnya 50 tan baja semusim untuk ladangnya.

"Saya melihat ternakan cacing sesuai kerana boleh menghasilkan baja menggunakan bahan sisa pertanian," katanya semasa ditemui di rumahnya di Jalan Haji Karim, Kampung Sungai Air Tawar, Sungai Besar, Sabak Bernam, Selangor.

Baru memulakan ternakan cacing selama beberapa bulan, Mohd. Nasir membeli cacing daripada pembekal di tempatnya.

Bermula dengan 30 petak dengan saiz 6 kaki x 5 kaki dan belum lagi menuai hasil, Mohd. Nasir telah menambah 10 lagi petak menjadikannya 40 petak.

"Buat masa ini saya baru menggunakan baja cacing untuk ladang kelapa sawit tetapi masih belum melihat hasilnya.

"Bagaimanapun dengan menghasilkan sendiri baja saya boleh mengurangkan kos," katanya yang akan menggunakan baja untuk kegunaan sendiri. Ujarnya, satu petak ternakan memerlukan kira-kira 2,000 ekor cacing. Bagaimanapun selepas tiga hingga empat bulan setiap petak akan mempunyai antara 8,000 hingga 10,000 ekor cacing.

"Cacing ini perlu perlu dialihkan ke petak-petak lain untuk memproses baja," katanya.
Di dalam petak berkenaan, usahawan ini meletakkan tahi kambing dan sabut kelapa sebagai media.

"Menternak cacing agak mudah kerana selepas meletakkan media, kita hanya perlu menyembur air seminggu sekali.

"Ini bagi memastikan kawasan petak tidak kering dan boleh mengakibatkan cacing mati," katanya.
Beliau juga mengumpulkan air cacing yang terhasil daripada proses penghasilan baja untuk dijadikan baja. Bagi menghasilkan baja beliau membeli tahi kambing dan sabut kelapa daripada pengusaha di Perak dan Selangor.

Bagaimanapun tahi kambing yang dibeli perlu dikuarantin atau diperam dan disiram dengan air selama lebih kurang seminggu sebelum diletakkan pada petak cacing. Ini bagi mengurangkan bau dan memberikan persekitaran yang selesa bagi cacing. Mohd. Nasir berkata, jika eksperimennya berjaya, beliau tidak akan teragak-agak menggunakan baja cacing untuk semua tanaman di ladangnya.

Usahawan Bumiputera Sarawak Digalak Ceburi Industri Ternakan Ruminan

KUCHING, 13 April (Bernama) -- Usahawan Bumiputera di Sarawak digalakkan menceburi industri ternakan ruminan bagi menampung bekalan daging di negeri ini, kata Menteri Muda di Jabatan Ketua Menteri (Pembangunan Usahawan Bumiputera) Mohd Naroden Majais.

Beliau berkata pertambahan populasi dan peningkatan pendapatan penduduk menyebabkan permintaan daging melebihi daripada bekalan. "Prospek indutri ternakan ruminan di negara ini adalah amat cerah memandangkan permintaan daging semasa melebihi daripada bekalan.

"Pengeluaran daging kambing dan lembu menjadi satu industri yang boleh mendatangkan keuntungan sekiranya peluang ini diceburi dengan serius oleh para usahawan terutamanya kepada usahawan bumiputera," katanya ketika merasmikan Kursus Keusahawanan Penternakan Kambing di Pusat Latihan Sarawak dekat sini Isnin. Teks ucapan Naroden dibaca anggota Dewan Undangan Negeri Pantai Damai Dr Abdul Rahman Junaidi.

Untuk mempertingkatkan tahap sara diri terhadap daging kambing dan lembu yang mempunyai nilai tambah, Naroden berkata kerajaan negeri melalui Unit Pembangunan Usahawan Bumiputera (UPUB) merancang untuk menggalakkan lebih ramai usahawan bumiputera melibatkan diri dalam sektor tersebut. Beliau berkata UPUB akan meningkatkan bilangan usahawan Bumiputera dalam sektor ternakan berskala besar dan mendapatkan baka yang berkualiti pada harga yang kompetitf.

Selain itu, beliau berkata UPUB akan meningkatkan sumbangan sektor ternakan bagi mengurangkan import dalam negeri dan mempelbagaikan pengeluaran bahan mentah. Mengenai kursus tiga hari yang bermula pada hari ini akan berakhir pada Khamis ini, Naroden berkata ia memberi pendedahan kepada usahawan di negeri ini untuk mempelajari dengan lebih mendalam tentang ilmu penternakan ruminan dan kaitanya dengan pembangunan produk lain.

Beliau berkata kursus itu akan membuka satu lagi peluang perniagaan baru berpotensi meningkatkan pendapatan Bumiputera khususnya dan masyarakat Sarawak amnya dapat diwujudkan demi menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi Sarawak dan negara. "Kursus ini akan membantu usahawan melebarkan pasaran produk khususnya dalam senario ekonomi yang semakin tidak menentu kini," katanya. -- BERNAMA

FAMA, Gitex Anjur Kempen Celik Herba Hujung Bulan Ini

KUALA LUMPUR, 13 April (Bernama) -- Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA) akan bekerjasama dengan Gitex Sdn Bhd untuk menganjurkan kempen "Celik Herba - Belilah Produk Kesihatan Tempatan" pada 30 April hingga 3 Mei ini. Kempen yang dianjurkan sempena Pameran Dagangan Antarabangsa Herba ke-enam (Herbal Asia 2009) itu akan diadakan di Pusat Pameran dan Persidangan Matrade (MECC) di sini. Satu kenyataan Herbal Asia menyatakan kempen selama empat hari itu merupakan usaha bagi mempergiat program promosi dan pemasaran produk keluaran tempatan khususnya pertanian herba dan produk berasaskan herba.

Kempen yang menyasarkan Malaysia sebagai hab pengeluar produk pertanian berasaskan herba di rantau Asia Pasifik itu dilihat sebagai satu pendekatan berkesan dalam memberikan pendedahan lebih luas kepada produk herba tempatan dan pada masa yang sama meningkatkan kesedaran masyarakat terhadap penjagaan kesihatan dan tentang khasiat seta nilai ubatan herba tempatan, katanya. Sebagai platform penting untuk mempromosi produk berasaskan herba, Herbal Asia menyatakan kempen itu juga dijangka menarik minat ramai penggemar herba dari dalam dan luar negara. Pendedahan besar-besaran semasa kempen dijangka mampu meningkatkan permintaan terhadap produk herba yang sekaligus berupaya melahirkan usahawan baru produk herba di peringkat daerah dan negeri, katanya. Dengan itu import produk kesihatan berasaskan herba dijangka dapat dikurangkan.

Kempen itu akan melibatkan jelajah ke seluruh negera, yang akan menampilkan pelbagai program, antaranya taklimat peluang perniagaan, pemadanan perniagaan di peringkat usahawan baru, mengenal pasti permasalahan pengusaha di luar bandar, pemilihan produk herba untuk dipasarkan, mengenal pasti program mengikut kelompok dan pewujudan jaringan perniagaan sesama sendiri di peringkat daerah. Kempen itiu, katanya menyasarkan pengusaha pelancongan desa, rumah spa, pusat kesihatan dan rawatan tradisional, pengeluar kosmetik herba, pengeluar dan pengusaha minyak beraroma dan peralatan kesihatan, penanam dan penternak serta penyumber bahan mentah dalam industri perawatan tradisional. Untuk maklumat lanjut, hubungi Gitex Sdn Bhd di talian (03) 6260 3506 atau Hajah Safinah Yaakob di talian (017) 300 7811. -- BERNAMA